Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được thực hiện như thế nào? 

Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) hay Đánh giá tác động môi trường và xã hội (ESIA) là một công cụ hỗ trợ đắc lực giúp đánh giá các tác động môi trường và xã hội của dự án được đề xuất hoặc sự phát triển. Đồng thời cũng hỗ trợ những người ra quyết định trong việc phê duyệt và chọn phương án tối ưu cho các dự án hoặc cho sự phát triển.

ĐTM hoặc ESIA có một số bước tùy thuộc vào các Luật và quy định hiện hành và được áp dụng trong các khu vực hành chính nhất định. Nhưng nhìn chung, các bước này sẽ bao gồm: sàng lọc, xác định phạm vi, báo cáo, tham vấn, ra quyết định và các hoạt động sau quyết định. Việc sàng lọc sẽ quyết định xem dự án hoặc hoạt động phát triển có cần ĐTM hoặc ESIA hay không. Nếu có, phạm vi sẽ vạch ra những gì cần được đề cập trong đánh giá và báo cáo. Nếu không, nhà phát triển vẫn sẽ yêu cầu lập tài liệu về dự án hoặc kế hoạch phát triển, quản lý và giám sát vì lợi ích của các hoạt động mang tính thân thiện với môi trường ở các khía cạnh khác nhau tùy thuộc vào quy định của địa phương. Nhà phát triển có thể cần chuẩn bị một giải pháp thay thế cho dự án hoặc quá trình phát triển được đề xuất và tiến hành đánh giá ban đầu trước khi xác định phạm vi.

Là một phần của đánh giá, một nghiên cứu toàn diện sẽ được thực hiện và các báo cáo ĐTM hoặc ESIA sẽ được lập bao gồm thông tin tổng thể về dự án, phân tích tác động, đề xuất giảm thiểu, giám sát và ngân sách cho các hoạt động thực hiện. Các báo cáo cụ thể sẽ được lập tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tác động hoặc đối với một số chủ đề cần phân tích chuyên sâu từ các chuyên gia hoặc nhà chuyên môn cụ thể, hoặc tùy thuộc vào mức độ nhạy cảm với các tình huống chính trị xã hội như đánh giá tác động tích lũy, đánh giá tác động biến đổi khí hậu, quản lý bù đắp đa dạng sinh học kế hoạch quản lý hồ chứa, kế hoạch phát triển giới và dân tộc, v.v. Các báo cáo ĐTM hoặc ESIA cần được tham vấn với các bên liên quan ở địa phương và quốc gia một cách phù hợp. Báo cáo cần được trình bày bằng ngôn ngữ địa phương chính thức để dễ hiểu đối với các cộng đồng địa phương nơi đó hoặc dân tộc có khả năng bị ảnh hưởng bởi dự án hoặc quá trình phát triển.

Báo cáo cũng nên được công khai và tiếp cận tới công chúng để nhận thêm ý kiến, đề xuất và khuyến nghị về dự án hoặc sự phát triển được đề xuất. Những người ra quyết định sẽ xem xét phản hồi từ các bên liên quan và các báo cáo ĐTM hoặc ESIA sẽ được cải thiện tương ứng trước khi chấp nhận dự án hoặc dự án phát triển được đề xuất. Việc chấp nhận cần phải được công bố hoặc thông báo cho các bên liên quan. Thông qua quá trình hành động hoặc phát triển, nhà phát triển nên tuân thủ các biện pháp giảm thiểu được đề xuất bao gồm các hoạt động sau khi đóng cửa và giám sát chúng cẩn thận với sự phối hợp của các cơ quan có liên quan. Bất kỳ hành vi không tuân thủ nào dẫn đến bất kỳ khiếu nại nào sẽ được giải quyết theo luật và quy định hiện hành.