Phần 1. Giới thiệu về VQG Du Già

1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển

   Vườn Quốc Gia Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn là vườn quốc gia thành lập dựa trên sự sáp nhập Khu bảo tồn thiên nhiên Du Già và Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Voọc mũi hếch Khau Ca.
   Năm 2015, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Vườn quốc gia Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn tại tỉnh Hà Giang theo Quyết định số 1377/2015/QĐ-TTg ngày 18/8/2015.
   Thủ tướng Chính phủ giao UBND tỉnh Hà Giang trực tiếp quản lý Vườn quốc gia Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn.

2. Vị trí địa lý

– Tọa độ địa lý:
+ Từ 22⁰82’83’’ đến 22⁰98’83’’ Vĩ độ Bắc
+ Từ 105⁰10’02’’ đến 105⁰18’11’’ Kinh độ Đông
– Địa giới hành chính: Vườn Quốc Gia Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn thuộc địa bàn 3 xã của 3 huyện, tỉnh Hà Giang là: Xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên; xã Minh Sơn, huyện Bắc Mê; xã Du Già, huyện Yên Minh.

3. Quy mô và diện tích

a. Vùng lõi

Tổng diện tích tự nhiên: 15.006,3 ha
VQG Du Già có 3 phân khu chức năng gồm:
– Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt: diện tích 11.224,7 ha, bao gồm các Tiểu khu 106, 106A, 106B, 108, 108A, 115, 115B (xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên), 112, 112B, 116, 123A, 124 (xã Minh Sơn, huyện Bắc Mê), 99, 100 (xã Du Già, huyện Yên Minh)
– Phân khu phục hồi sinh thái: diện tích 3.693,2 ha tại các Tiểu khu 99, 100 (xã Du Già), 112, 112B, 116, 123A, 124 (xã Minh Sơn), 115, 115B (xã Tùng Bá)
– Phân khu dịch vụ – hành chính: diện tích 88,4 ha tại Khoảnh 21, Tiểu khu 112B (xã Minh Sơn)

b. Vùng đệm

Diện tích 8.850 ha trên địa bàn 33 thôn, 6 xã (thuộc 4 huyện của tỉnh Hà Giang) giáp ranh VQG bao gồm: Du Già, Đường Thượng (huyện Yên Minh), xã Minh Sơn và Yên Định (huyện Bắc Mê), xã Tùng Bá (huyện Vị Xuyên), xã Thái An (huyện Quản Bạ)

 

4. Chức năng, nhiệm vụ

Bảo vệ các hệ sinh thái rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới núi đá vôi và các loài thực vật, động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm, bao gồm: Thông đỏ bắc, Trai lý, Sưa bắc, Voọc mũi hếch và Sơn dương nâu.

Duy trì chức năng phòng hộ đầu nguồn của lưu vực sông Gâm và hệ thống suối trong khu vực của hồ thủy điện Tuyên Quang, góp phần ổn định sản xuất nông nghiệp, công nghiệp trong khu vực.

Xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện cho việc nghiên cứu và phục vụ nghiên cứu bảo tồn khu hệ động vật rừng, thực vật rừng và các hệ sinh thái điển hình của Vườn.

Khai thác thế mạnh cảnh quan thiên nhiên, Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn để phát triển du lịch sinh thái, giáo dục nâng cao nhận thức bảo tồn và bảo vệ môi trường; tạo việc làm và khuyến khích người dân địa phương tham gia hoạt động dịch vụ du lịch, cải thiện đời sống, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

 

Phần 2: Đa dạng sinh học VQG Du Già

1. Động vật rừng

VQG Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn có tổng cộng 18 loài động vật có xương sống trên cạn gồm 72 loài thú, 162 loài chim, 84 loài bò sát và lưỡng cư.

Trong 318 loài đó có 35 loài quý hiếm, đặc biệt loài voọc mũi hếch là một trong 25 loài linh trưởng đang bị đe dọa tuyệt chủng cao nhất trên thế giới hiện nay. Chúng được xếp vào mức đe dọa “rất nguy cấp – CR” cả trong Sách đỏ Việt Nam (2007),  Danh lục đỏ IUCN (2015) và Nghị định 06/2019.  Ngoài ra, trong số các loài bò sát và lưỡng cư ghi nhận được có 13 loài quý hiếm như: rồng đất, tắc kè, rắn sọc dưa, rùa núi viền, ba ba gai, rắn ráo thường, rắn cạp nong, rắn hổ mang Trung Quốc, rùa đầu to, ếch vạch, ếch gai và ếch cây sần Bắc Bộ. Trong đó có 5 loài ở bậc VU – sẽ nguy cấp (rồng đất, tắc kè, rắn sọc dưa, rùa núi viền, ba ba gai), 7 loài ở bậc EN – nguy cấp (rắn ráo thường, rắn cạp nong, rắn hổ mang Trung Quốc, rùa đầu to, ếch vạch, ếch gai và ếch cây sần Bắc Bộ).

 

2. Thực vật rừng

Ngoài động vật rừng, Vườn quốc gia Du Già có hệ thực vật rất phong phú với 1.061 loài thực vật bậc cao có mạch của 6 ngành thực vật. Đa dạng nhất là ngành mộc lan với 950 loài, ngành dương xỉ có 88 loài, ngành thông có 12 loài, ngành thông đất có 9 loài, còn lại là ngành khuyết lá thông và cỏ tháp bút, mỗi ngành có 1 loài. 

3. Hệ sinh thái

Có 5 kiểu thảm thực vật rừng chính:

• Rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới núi thấp phát triển trên núi độ cao dưới 700 m;
• Rừng kín thường xanh mưa ẩm á nhiệt đới núi trung bình phân bố ở độ cao trên 700 m;
• Rừng kín thường xanh mưa ẩm nhiệt đới trên núi đá vôi;
• Kiểu thảm thực vật thứ sinh nhân tác gồm có rừng thứ sinh phục hồi sau khai thác và phục hồi sau nương rẫy;
• Một số kiểu phụ như rừng tre nứa, rừng trồng (thông, keo) và các thảm tươi, cây bụi, cây gỗ…

Phần 3: Du lịch tại VQG Du Già

Hà Giang là một tỉnh thuộc vùng núi phía Bắc Việt Nam, từ lâu đã nổi tiếng với nhiều cảnh quan thiên nhiên, núi non hùng vĩ. Trong đó, VQG Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn – một địa điểm không thể bỏ qua với du khách trên con đường chinh phục mảnh đất “Địa đầu Tổ quốc”. Nằm cách thành phố Hà Giang chừng 70km, để đến được đây, du khách phải vượt qua những con đường đá vôi khúc khuỷu, quanh co, những đoạn đèo dốc hay cua chữ M vô cùng khó đi. Bù lại VQG Du Già được thiên nhiên ưu ái ban tặng hệ sinh thái đa dạng và phong phú với nhiều loài động thực vật quý hiếm và cảnh quan núi rừng hùng vĩ.

Vậy, nên đi VQG Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn vào thời điểm nào? Câu trả lời là có thể đến đây vào mọi thời điểm trong năm, mỗi mùa đều có vẻ đẹp riêng.

Mùa xuân – mùa của sự sinh sôi, nảy nở, Du Già khoác lên mình một “chiếc áo” điểm tô nhiều màu sắc với sắc vàng rực rỡ của hoa cải, sắc đào đỏ thắm và mận trắng tinh khôi. Tất cả đã tạo cho nơi đây một bức tranh vừa thơ mộng và vừa cổ kính. Đây cũng là nơi sinh sống của người Tày, Nùng, Dao, Mông, Lô Lô… với những nét văn hóa truyền thống độc đáo. Mùa xuân cũng là mùa của lễ hội. Đặc biệt tại khu vực Cao nguyên đá Đồng Văn có lễ hội Gầu Tào của người Mông, Tết của người Lô Lô, …

Mùa hè nhiệt độ không quá gắt dao động ở mức 20 độ C. Đây là điều đã tạo nên nét độc đáo cho nơi đây. Du khách sẽ được hòa mình vào khung cảnh nhộn nhịp của chợ phiên Du Già, họp vào thứ 6 hàng tuần. Vì là phiên chợ duy nhất trong tuần, nên ai ai ai cũng xúng xính quần áo đẹp, mặc trang phục dân tộc để đến chợ phiên. Bên cạnh đó,  mỗi người mang theo sản vật để trao đổi và buôn bán khiến chơ phiên rất náo nhiệt bởi tiếng cười nói rộn rang xen lẫn tiếng khèn, tiếng hát dân tộc.

Đến với mùa thu, du khách sẽ được đắm mình trong thời gian êm dịu, mát mẻ. Đây cũng là mùa của loài hoa nổi tiếng “tam giác mạch” nở rộ. Còn mùa đông, thời tiết có phầngiá rét, thường xuất hiện sương giá và băng tuyết.

Có thể thấy, VQG Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn đẹp không chỉ bởi cảnh sắc thiên nhiên đơn sơ, giản dị mà con người nơi đây còn chất phác, thân thiện. Tuy nơi đây chưa được nhiều du khách biết tới, con đường đến dẫu có khó khăn nhưng cũng là trải nghiệm thú vị, đáng nhớ cho mỗi du khác.

Chương trình Khóa học ngắn hạn “Views and Values of Nature” do Công ty Cổ phần Giải pháp Môi trường SOLEN tổ chức là một chương trình giáo dục kết hợp thực hành các kiến thức về Môi trường mới lạ và bổ ích. Chương trình đã được thực hiện lần đầu tiên trong Tháng 9 năm 2023, với những kết quả thành công nhất định. Các năm tiếp theo, chương trình sẽ tiếp tục được thực hiện như là một Dự án thường niên mang lại giá trị kinh tế và đóng góp tích cực vào việc nâng cao hiểu biết về Môi trường cho cộng đồng, cũng như đóng góp những hành động cụ thể để bảo vệ Môi trường và hệ sinh thái tại Việt Nam. Bên cạnh các bài giảng về Môi trường, học viên khi tham gia khóa học sẽ có cơ hội trải nghiệm thực tế qua chuyến đi tham quan và thực hành bảo vệ môi trường tại các khu bảo tồn sinh thái ở Việt Nam. Học viên sẽ được trải nghiệm những hoạt động bảo vệ môi trường bao gồm trồng cây xanh và dọn dẹp rác. Nếu bạn có mong muốn khám phá thiên nhiên và tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường tại VQG Dù Già – Cao nguyên đá Đồng Văn thì còn chần chừ gì nữa, hãy điền vào Form đăng ký và cùng trải nghiệm những điều thú vị đang chờ đón bạn.            

Đăng Ký Tại đây